مقدمه
بایوس کامپیوتر، یکی از اجزای مهم سیستم کامپیوتر است که وظیفه مدیریت و کنترل تمامی سخت افزارهای داخلی و خارجی را برعهده دارد. این برنامه در یک حافظه نوعی ROM قرار دارد که از قبل بر روی مادربورد کامپیوتر قرار گرفته است و در هنگام روشن شدن کامپیوتر، اولین برنامه‌ای است که اجرا می‌شود. بایوس کامپیوتر، اطلاعات مورد نیاز برای شناسایی و تنظیم تمامی سخت افزارها را از جمله تنظیمات حافظه، تنظیمات پردازنده، تنظیمات گرافیکی و ... به هارد دیسک کامپیوتر ارسال می‌کند.
بنابراین بایوس کامپیوتر، مهمترین بخش پایه سیستم کامپیوتر است و بدون آن، سیستم نمی‌تواند کار کند. همچنین بایوس کامپیوتر، این امکان را به کاربر می‌دهد تا تنظیمات مختلف سیستم خود را تغییر دهد و به راحتی با مشکلات سخت افزاری روبرو شود.
کاربرد بایوس کامپیوتر
بایوس کامپیوتر به عنوان یکی از قسمت‌های اساسی سیستم کامپیوتر، کاربردهای متعددی دارد. در ادامه به برخی از کاربردهای این برنامه مهم اشاره می‌کنیم:
1- شناسایی سخت افزارها: بایوس کامپیوتر برای شناسایی سخت افزارهای داخلی و خارجی سیستم استفاده می‌شود. بعد از اجرای بایوس کامپیوتر، سیستم قادر است تا به درستی تمامی سخت افزارهای موجود را شناسایی کرده و از آن‌ها استفاده کند.
2- تنظیم تنظیمات سخت افزاری: بایوس کامپیوتر به کاربر اجازه می‌دهد تا تنظیمات مختلفی را مانند تنظیمات حافظه، تنظیمات پردازنده، تنظیمات گرافیکی و ... تغییر دهد و سیستم را به دلخواه خود تنظیم کند.
3- بررسی امنیت سیستم: بایوس کامپیوتر دارای قابلیت بررسی امنیت سیستم است. این برنامه قابلیت بررسی تنظیمات امنیتی سیستم را دارد و به کاربر این امکان را می‌دهد تا از سطح امنیتی سیستم خود مطمئن شود.
4- بارگذاری سیستم عامل: بعد از شناسایی و تنظیمات سخت افزاری، بایوس کامپیوتر می‌تواند سیستم عامل را از هارد دیسک بارگذاری کند و سیستم کامپیوتر را به کار خود ادامه دهد.
بنابراین، بایوس کامپیوتر در کنترل و مدیریت سخت افزارهای داخلی و خارجی سیستم کامپیوتر نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.
انواع بایوس کامپیوتر
انواع بایوس کامپیوتر به دو دسته‌ی بایوس قدیمی و بایوس جدید تقسیم می‌شود. بایوس قدیمی در کامپیوترهایی استفاده می‌شد که از پردازنده‌های Intel 8086/8088 استفاده می‌کردند ولی بایوس جدید برای پردازنده‌های جدیدتری مانند Intel Pentium طراحی شده است.
علاوه بر این، بایوس‌های تخصصی هم وجود دارند که برای سیستم‌های خاصی مانند سرورها طراحی شده‌اند و از بخش‌هایی مانند مدیریت توان و امنیت بیشتری برخوردارند.
بایوس کامپیوتر نیز به دو نوع ROM (حافظه‌ی غیر قابل نوشتن) و EEPROM (حافظه‌ی قابل نوشتن مجدد الکتریکی) تقسیم می‌شود. بایوس‌های قدیمی از ROM استفاده می‌کردند و زمانی که بایوس بروزرسانی می‌شد، باید یک تراشه‌ی جدید ROM تعویض می‌شد. اما بایوس‌های جدید از EEPROM استفاده می‌کنند که می‌توانند با استفاده از برنامه‌نویسی مجدد شوند و نیازی به تعویض تراشه ندارند.
همچنین، برای برخی کاربردهای خاص، بایوس‌های سازندگان مختلف وجود دارند. مثلا بایوس‌های کامپیوترهای لپ تاپ با بایوس‌های کامپیوترهای رومیزی تفاوت دارند و برای هر دستگاه خاص، بایوسی با تنظیمات متفاوت طراحی می‌شود.
نحوه پاک کردن بایوس کامپیوتر
BIOS (Basic Input/Output System) یکی از مهمترین بخش‌های هر کامپیوتر است. این بخش از سیستم کامپیوتر، اولین برنامه‌ای است که هنگامی که سیستم را روشن می‌کنید اجرا می‌شود. این برنامه‌ی کوچک مسئول بارگذاری و اجرای سیستم عامل است. در این مقاله به نحوه پاک کردن بایوس کامپیوتر می‌پردازیم.
BIOS اطلاعات مربوط به سخت‌افزارهای کامپیوتر را در خود ذخیره می‌کند و با این اطلاعات هنگام بالا آمدن سیستم، تنظیمات و اجزای سیستم را تنظیم می‌کند. به همین دلیل، پاک کردن BIOS ممکن است برای برطرف کردن مشکلاتی مانند عدم بالا آمدن سیستم، تغییر تنظیمات سخت‌افزاری، رفع مشکلات دمایی و ... مفید باشد.
دلایل پاک کردن بایوس
برخی از دلایلی که ممکن است نیاز باشد که BIOS را پاک کنید عبارتند از:
- تغییر تنظیمات BIOS
- رفع مشکلات عدم بالا آمدن سیستم
- تعویض سخت‌افزارهای سیستم
نحوه پاک کردن بایوس
بیشتر کاربران معمولاً از تنظیمات BIOS در سیستم خود برای پاک کردن اطلاعات استفاده می‌کنند. در این روش، اطلاعات مربوط به BIOS با استفاده از گزینه‌ی "Reset to Default" در تنظیمات BIOS بازنشانی می‌شود. برای این کار، می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
- سیستم خود را روشن کنید.
- هنگامی که صفحه‌ی BIOS ظاهر می‌شود، با استفاده از کلیدهای مشخص شده در پایین صفحه، به گزینه‌ی "Reset to Default" بروید.
- گزینه‌ی "Save Changes and Exit" را انتخاب کنید تا تغییرات اعمال شود.
احتیاط‌ها
قبل از پاک کردن BIOS، حتماً باید احتیاط‌های لازم را رعایت کنید تا جلوی هرگونه مشکل احتمالی گرفته شود. برخی از این احتیاط‌ها عبارتند از:
- قبل از پاک کردن BIOS، حتماً باید فایل‌های مهم خود را در یک درایو خارجی یا در فضای ذخیره‌سازی ابری ذخیره کنید تا از از دست رفتن آن‌ها جلوگیری شود.
- پاک کردن BIOS ممکن است باعث از دست رفتن تنظیماتی شود که در گذشته انجام داده‌اید. به همین دلیل، حتماً باید از تنظیمات مهمی که در گذشته انجام داده‌اید، یادداشت برداری کنید.
- حتماً از برنامه‌های معتبر و معتبر برای پاک کردن BIOS استفاده کنید.
رفع مشکلات پس از پاک کردن BIOS
در برخی از موارد، پاک کردن BIOS ممکن است با مشکلاتی همراه باشد.می‌توانید مراحل زیر را دنبال کنید:
- در صفحه‌ی BIOS، به قسمت "Advanced" بروید.
- گزینه‌ی "Reset Configuration Data" را پیدا کرده و آن را فعال کنید.
- گزینه‌ی "Save Changes and Exit" را انتخاب کنید تا تغییرات اعمال شود.
همچنین، در برخی از موارد، پاک کردن BIOS ممکن است باعث بهم خوردن سیستم شود. در این صورت، می‌توانید از دیسک بوت استفاده کنید و سیستم را بازیابی کنید.
نتیجه‌گیری
به طور کلی، پاک کردن BIOS می‌تواند یک فرآیند مفید و موثر برای پاک کردن اطلاعات در سیستم شما باشد. با این حال، باید از احتیاط‌های لازم پیروی کرده و از برنامه‌های معتبر برای این کار استفاده کرد. همچنین، در صورت بروز مشکلات پس از پاک کردن BIOS، می‌توانید از راهکارهای فوق برای رفع آن‌ها استفاده کنید. و همچنین برای پیدا کردن مراکز تعمیرات کامپیوتر به سایت تولیدات مراجعه و به بهترین محل بروید.
دیدگاه ها